Nhà đầu tư toàn cầu “dốc hầu bao” vào các công ty công nghệ Đông Nam Á mới nhất

Theo công ty dữ liệu tài chính Refinitiv, việc huy động vốn từ việc bán cổ phần của các công ty tại Đông Nam Á đã tăng lên mức cao nhất trong 4 năm qua là 8,4 tỷ USD vào năm 2021. Trong đó, các doanh nghiệp như sàn thương mại điện tử Indonesia Bukalapak đang thu hút sự quan tâm mạnh mẽ khi chuẩn bị IPO.

Các khoản đầu tư tư nhân cũng tăng vọt, đạt 8,2 tỷ USD, chỉ kém mức kỷ lục 8,9 tỷ USD vào năm 2020 và mở rộng thêm danh sách các “kỳ lân” – chỉ các công ty khởi nghiệp trị giá hơn 1 tỷ USD.

Hoạt động gọi vốn ngắn hạn hàng đầu thuộc về tập đoàn công nghệ Indonesia GoTo. Doanh nghiệp này dự kiến ​​gọi được 2 tỷ đô la trước IPO. Trong khi đó, khoảng một chục công ty khởi nghiệp khác của Đông Nam Á đang tìm cách niêm yết tại khu vực hoặc tại Hoa Kỳ trong hai năm tới.

Đại dịch COVID-19 thúc đẩy người tiêu dùng sử dụng nhiều nền tảng kỹ thuật số, khiến các nhà đầu tư đổ xô đi tìm kiếm các công ty công nghệ có khả năng phát triển doanh nghiệp thần tốc tại khu vực có đến 650 triệu dân này.

Các quỹ toàn cầu giàu có cũng đang tăng cường tập trung vào lĩnh vực này, bất chấp sự đàn áp của các cơ quan quản lý đối với các công ty công nghệ của Trung Quốc.

Jeffrey Perlman, người đứng đầu khu vực Đông Nam Á của quỹ đầu tư Warburg Pincus, một trong những nhà đầu tư lớn nhất trong khu vực, cho biết: “Các nhà đầu tư đại chúng đang quan tâm mạnh mẽ đến bức tranh tăng trưởng của khu vực này”.

Các công ty khởi nghiệp muốn niêm yết sớm nhất trong năm nay bao gồm công ty du lịch của Indonesia Traveloka và sàn thương mại trực tuyến Carousell.

Công ty hậu cần Ninja Van và công ty thương mại điện tử Thái Lan aCommerce đều cho biết đang cân nhắc việc IPO nhưng không đưa ra mốc thời gian cụ thể. Các nguồn tin khác cho biết công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực thời trang Pomelo Fashion tại Thái Lan đang xem xét IPO vào năm tới.

Sukumar Rajah, giám đốc quản lý danh mục đầu tư của quỹ Franklin Templeton Emerging Markets Equity cho biết: “Chúng tôi thấy có nhiều công ty thú vị hơn đang xuất hiện. Chúng tôi sẽ phát triển các cơ hội ở Đông Nam Á”.

Cơ hội thực sự

Theo báo cáo của Google, Temasek và Bain & Company, nền kinh tế Internet của Đông Nam Á dự báo sẽ tăng gấp 3 lần từ 100 tỷ vào năm 2020 lên 300 tỷ USD vào năm 2025.

Tổng giá trị của các giao dịch đầu tư mạo hiểm đã đạt mức kỷ lục 10 tỷ đô la trong nửa đầu năm nay, vượt qua mức 8,2 tỷ đô la của năm 2020, dữ liệu từ công ty nghiên cứu Preqin cho thấy.

“Indonesia, Việt Nam, Thái Lan – tất cả các quốc gia này đều có dân số trong nước đủ lớn, nơi mà các cơ hội số hóa có thể ở quy mô kỳ lân”, Jeffrey Jaensubhakij, Giám đốc đầu tư tại quỹ đầu tư GIC của chính phủ Singapore cho biết vào tháng trước.

“Khó khăn nằm ở chỗ là rất ít mô hình kinh doanh thực sự có thể mang lại hiệu quả ở phạm vi toàn khu vực, vì đó mới là nơi có cơ hội thực sự”.

Dữ liệu của Dealogic cho thấy khu vực Đông Nam Á cũng đã thu hút sự quan tâm từ SPAC (các công ty vỏ bọc được sử dụng để mua lại các công ty thật, sau đó huy động vốn và tiến hành IPO), và chiếm 4 trong số 8 mục tiêu SPAC liên quan đến châu Á được công bố trong năm nay.

Perlman từ Warburg Pincus cho biết: “Các nhà đầu tư từng chứng kiến sự tăng trưởng của các thị trường ở Trung Quốc và Ấn Độ trước đây. Họ đang tìm cách tận dụng kinh nghiệm đó ở quy mô lớn hơn và tránh bỏ lỡ một số cơ hội tương tự”.

Công ty gọi xe và giao đồ ăn Grab, đã đạt được thỏa thuận SPAC kỷ lục trị giá 40 tỷ đô la vào tháng 4 cho kế hoạch niêm yết tại Hoa Kỳ.

Hari Krishnan, Giám đốc điều hành của công ty công nghệ bất động sản PropertyGuru, cho biết: “Khu vực của chúng tôi đang được chú ý. Đó không phải là Trung Quốc hay Ấn Độ hay Australia hay Hàn Quốc mà là Đông Nam Á”.

PropertyGuru có trụ sở tại Singapore đã đồng ý thương vụ hợp nhất 1,8 tỷ USD với một SPAC do các tài phiệt Richard Li và Peter Thiel hậu thuẫn để niêm yết tại Hoa Kỳ.

Công ty công nghệ SEA của Singapore, công ty mẹ của Shopee, ShopeePay và Garena, đã đạt hiệu suất cổ phiếu xuất sắc của Hoa Kỳ kể từ khi niêm yết cách đây 4 năm. SEA là một ví dụ điển hình hấp dẫn để các nhà đầu tư đổ tiền vào Đông Nam Á.

Tuy nhiên, một số lo ngại đang nổi lên về việc liệu thanh khoản toàn cầu dồi dào có làm tăng định giá công ty hay không và liệu chúng có thể duy trì trên các thị trường thứ cấp hay không.

Ví dụ, Bukalapak, công ty đã hoàn thành đợt IPO trị giá 1,5 tỷ USD lớn nhất Indonesia trong tháng này sau khi tăng quy mô từ 300 triệu USD, đã chứng kiến ​​cổ phiếu tăng 55% trong vài ngày đầu tiên trước khi sụt giảm về mốc ban đầu.

Oshadhi Kumarasiri, nhà phân tích vốn chủ sở hữu tại LightStream Research, cho biết: “Để chứng minh giá trị doanh nghiệp cao với bội số doanh thu, Bukalapak sẽ cần phải duy trì tăng trưởng doanh thu hàng năm ở mức khoảng 50% trong 5 năm tới, đây có vẻ là một mục tiêu khá khó khăn”.

Nhiều công ty công nghệ tại Việt Nam cũng đang được kỳ vọng sẽ đạt được bứt phá mới về gọi vốn và tăng trưởng. Báo cáo cho biết tổng vốn đầu tư vào các startup công nghệ Việt Nam năm 2020 đạt 451 triệu USD, giảm 48% so với năm 2019, chủ yếu do sự vắng bóng của các khoản đầu tư đáng kể đã được các công ty lớn khép lại trong năm trước. Tuy nhiên, số lượng thương vụ đầu tư giảm không đáng kể, chỉ khoảng 17%.

Đáng chú ý, tỷ lệ thương vụ thành công của các startup Việt Nam chiếm 14% tổng số thương vụ của khu vực Đông Nam Á và đứng thứ 3 trong khu vực (cùng vị trí năm 2019), sau Indonesia (27%) và Singapore (37%). Trong năm 2021, một số thương vụ gọi vốn lớn cũng đã thành công như MoMo (100 triệu USD vòng D) và VNLife (250 triệu USD vòng B).

Lam Vy (Reuters)